برنامه هستهای ایران در کدام نقطه است؟ + آمار و نمودار
تاریخ انتشار: ۲۱ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۰۱۶۳۱
فارس پلاس؛ روایت روز - روز ۲۰ فروردین روز ملی فناوری هستهای نامگذاری شده است. بیستم فروردین ۱۳۸۵ بود که دستیابی ایران به فناوری صلحآمیز هستهای و راهاندازی زنجیره کامل غنیسازی اورانیوم اعلام شد. این روز با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی تحت عنوان مذکور در تقویم جمهوری اسلامی ایران ثبت شد.
برنامه هستهای ایران پس از توافق دولت روحانی با ۱+۵ در سال ۱۳۹۴ دربند محدودیتهای سنگین قرار گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
امّا آمریکا روز ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ پس از اطمینان خاطر از انجام تعهدات هستهای توسط دولت روحانی، بدون انجام تعهدات اقتصادی خود از برجام خارج شد. دولت وقت کشورمان پس از یک سال، آن هم به صورت گام به گام اقدام به تعلیق برخی از محدودیتهای هستهای برجام کرد اما بازیابی برنامه هستهای کشورمان به حالت قبل از برجام پس از ترور شهید فخری زاده در آذرماه ۱۳۹۹ جدی شد.
برنامه هستهای ایران در کدام نقطه است؟
مؤسسه علوم و امنیت بینالمللی (ISIS) یکی از نهادهای مطالعاتی مستقر در آمریکاست. تجزیه و تحلیل این موسسه همواره مورد استناد رسانههای جریان اصلی غرب است. گزارش مؤسسه علوم و امنیت بینالمللی (ISIS) نمای جامعی از وضعیت هستهای ایران ارائه کرده است.
سانتریفیوژهای پیشرفته (Advanced Centrifuges)
ایران در مجموع ۱۲۹۹۴ سانتریفیوژ در هر سه تاسیسات غنیسازی خود نصب کرده است. از این تعداد ۵۷۶۳ دستگاه مربوط مربوط به سانتریفیوژهای پیشرفته در انواع مختلف آن و ۷۲۳۱ مربوط به سانتریفیوژ IR-۱ است. سیر صعودی نصب سانتریفیوژهای پیشرفته طی یکسال اخیر صعودی بوده است.[1]
۱: تعداد کل سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده ایران در بازه زمانی «بهمن ۱۳۹۷ تا بهمن ۱۳۹۸» بالغ بر ۴۷۶ دستگاه بود! این یعنی دولت روحانی ماهانه فقط ۴۰ سانتریفیوژ پیشرفته نصب میکرد و همزمان نیز حلقه سنگینترین تحریمهای اقتصادی دولت اوباما علیه ایران در دولت ترامپ سختتر میشد.
۲: تعداد مذکور در بازه یک سال بعدی نیز تکرار شد و ماهانه تنها ۴۳ سانتریفیوژ پیشرفته نصب میشد. تعداد کل سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده ایران در بازه زمانی «بهمن ۱۳۹۸ تا بهمن ۱۳۹۹» بالغ بر ۵۲۱ دستگاه بود.
۳: تعداد کل سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده ایران در بازه زمانی «بهمن ۱۳۹۹ تا بهمن ۱۴۰۰» بالغ بر ۱۱۹۴ دستگاه بود. خرابکاری هستهای تیر ۱۳۹۹ و فروردین ۱۴۰۰ در تاسیسات نطنز و ترور شهید فخری زاده در آذر ۱۳۹۹ از جمله دلایل افزایش ماهانه میزان تولید سانتریفیوژ کشور از ۴۳ به ۱۰۰ دستگاه در ماه بود.
۴: تعداد کل سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده ایران در بازه زمانی «بهمن ۱۴۰۰ تا بهمن ۱۴۰۱» بالغ بر ۳۵۳۱ دستگاه بود. این آمار یعنی میزان ماهانه تولید سانتریفیوژ کشور از ۱۰۰ به ۲۹۴ دستگاه رسیده بود.
تعداد انواع سانتریفیوژهای ایران
آرایش سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده ایران تا فوریه ۲۰۲۳ (بهمن ۱۴۰۱) با استناد به ISIS از این قرار است:
۷۲۳۰ سانتریفیوژ از از نوع IR-۱ معادل ۵۵.۶% کل دارایی سانتریفیوژهای ایران است. ۳۷۴۹ سانتریفیوژ از نوع IR-۲m معادل ۲۸.۹% کل دارایی سانتریفیوژهای ایران است. ۸۸۷ سانتریفیوژ از نوع IR-۴ معادل ۶.۸% کل دارایی سانتریفیوژهای ایران است. ۱۰۵۲ سانتریفیوژ از نوع IR-۶ معادل ۸.۱% دارایی سانتریفیوژهای ایران است. IR-۵ و IR-۶S نیز روی هم رفته معادل ۰.۵ درصد کل دارایی سانتریفیوژهای ایران را تشکیل میدهند.
ظرفیت کل غنیسازی انواع سانتریفیوژهای ایران
نیمی از سانتریفیوژهای ایران مربوط به نسل یک (IR-۱) است، امّا نیمی از ظرفیت غنیسازی اورانیوم کشورمان (۴۷.۲%) مربوط سانتریفیوژهای پیشرفته IR-۲m است. کل ظرفیت غنیسازی IR-۱ برابر با ۲۲.۳% است. ظرفیت غنیسازی IR-۶ برابر با ۱۸.۹% و IR-۴ نیز برابر با ۱۰% است. کل غنیسازی اورانیوم دو سانتریفیوژ IR-۵ و IR-۶s نیز روی هم رفته ۱.۲% بود.
تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته ایران تا فوریه ۲۰۲۳ (بهمن ۱۴۰۱) حدود ۵۷۶۳ بود که کمتر از تعداد سانتریفیوژهای IR-۱ مستقر در نطنز و فردو بود، اما ظرفیت غنیسازی اسمی آنها بیش از ۳ برابر ظرفیت غنیسازی ۷۲۳۰ سانتریفیوژهای IR-۱ مستقر شده است.
برای فهم بهتر تفاوت سانتریفیوژها این نکته حائز اهمیت است که ظرفیت غنیسازی سانتریفیوژهای قدیمی IR-۱ برابر با یک سو (SWU) است امّا ظرفیت غنیسازی سانتریفیوژهای IR-۲M و IR-۴ برابر با ۵.۵ سو (SWU) و سانتریفیوژهای خانواده IR-۶ نیز بین ۶ تا ۱۲ سو (SWU) است.
گفتنی است که ایران ۱۶ نوع سانتریفیوژ ساخته که پیشرفته ترین آن سانتریفیوژ IR-۹ با ظرفیت غنیسازی برابر با ۵۰ سو (SWU) است. نصب IR-۹ روز ۲۱ فروردین ۱۴۰۰ در تاسیسات نطنز انجام شد.
تعداد سانتریفیوژهای نسل اول ایران (IR-۱) کمتر از دوره قبل از برجام است امّا اکنون تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته ایران بیش از ۴ برابر قبل از برجام شده است.
تعداد سانتریفیوژهای نصب شده IR-۲m
تعداد سانتریفیوژهای نصب شده IR-۴
تعداد سانتریفیوژهای نصب شده IR-۶
نمودار زیر روند کل سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده را قبل و بعد از برجام نشان میدهد. لازم به ذکر است که نمودار سبز مربوط به هدف گذاری تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته ایران (البته به ادعای ISIS) است.
روند سانتریفیوژهای پیشرفته نصب شده در ایران
بازه زمانی: شهریور ۱۳۹۰ - بهمن ۱۴۰۱
اورانیوم غنیشده (Enriched Uranium)
ذخائر اورانیوم غنیشده ۲۰% ایران در فوریه ۲۰۲۳ (بهمن ۱۴۰۱) حدود ۴۳۴.۷ کیلوگرم گزارش شده است. ذخائر اورانیوم ۶۰% ایران ۸۷.۵ کیلوگرم است. این عدد نسبت به اسفند ۱۴۰۰ (مارس ۲۰۲۲) حدود ۵۴ کیلوگرم افزایش یافته است.
مؤسسه علوم و امنیت بینالمللی (ISIS) در رابطه با میزان پیشرفت برنامه هستهای ایران با چاشنی ایران هراسی نوشت: ایران تنها با استفاده از «سه آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته» و «نیمی از ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد» خود میتواند اورانیوم غنیشده کافی برای یک سلاح هستهای را طی ۱۲ روز تولید کند. ایران با استفاده از ذخایر باقیمانده اورانیوم ۶۰% و ذخایر اورانیوم ۲۰% خود میتواند اورانیوم کافی با درجه تسلیحاتی (weapon-grade) برای ۴ سلاح هستهای دیگر طی یک ماه تولید کند. ایران طی دو ماه آینده میتواند اورانیوم درجه تسلیحاتی ۲ سلاح هستهای دیگر را از ذخایر اورانیوم غنیشده زیر ۵% خود تولید کند. در واقع ایران میتواند اورانیومِ درجه تسلیحات کافی برای ۵ سلاح هستهای در یک ماه و ۷ سلاح هسته طی سه ماه را تولید کند. [2]
مجموع ظرفیت اسمی غنیسازی سانتریفیوژهای نصب شده ایران تقریباً ۲۹۱۰۰ سو (SWU) است که ۸۰% آن مربوط به سانتریفیوژهای پیشرفته است. این مهم در آذر ۱۴۰۱ محقق شد. قبل از برجام تکیه برنامه هستهای بر سانتریفیوژهای نسل اول بود و حداکثر ظرفیت غنیسازی اسمی ایران کمی بیش از ۲۰ هزار سو (SWU) بود.
مقایسه میزان غنیسازی IR - ۱ (آبی) با میزان غنیسازی سانتریفیوژهای پیشرفته (قرمز)
[1]:https://isis-online.org/isis-reports/detail/updated-highlights-of-survey-of-irans-advanced-centrifuges-March2023
[2]:https://isis-online.org/isis-reports/detail/analysis-of-iaea-iran-verification-and-monitoring-report-february-2023/8
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: روز ملی فناوری هسته ای غنی سازی اورانیوم سانتریفیوژ ISIS غنی سازی سانتریفیوژهای تعداد سانتریفیوژهای برنامه هسته ای ایران غنی سازی اورانیوم تواند اورانیوم اورانیوم غنی شده ظرفیت غنی سازی سلاح هسته ای قبل از برجام بین المللی بهمن ۱۴۰۱ تا بهمن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۰۱۶۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آژانس به مسیر عقلانیت باز می گردد؟
سفر دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران در هفته سوم اردیبهشت، شاید فرصتی برای حل مسائل اختلافی ایران و آژانس و بازگشت این نهاد ناظر سازمان ملل به مسیر حرفه ای خود ایجاد کند.
به گزارش مشرق، بنابر اعلام بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، رافائل گروسی دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در ابتدای هفته سوم اردبیهشت ماه برای شرکت و سخنرانی در نخستین کنفرانس بین المللی علوم و فنون هسته ای اصفهان و همچنین رایزنی با مقامات ایرانی از جمله محمد اسلامی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به کشورمان سفر خواهد کرد.
پیش تر نیز گروسی در اسفند ماه سال گذشته با ابراز علاقه برای سفر به ایران عنوان داشت: امیدوارم هر چه زودتر فرصتی پیدا کنم و حضوری با آنها (مقامات ایران) صحبت کنم. مدیرکل آژانس پیشتر از این در گفت وگو با خبرگزاری رویترز برای انجام این سفر اعلام آمادگی کرده بود، افزود: اگر دعوتم نکنند نمیتوانم بروم بنابراین هر وقت احساس کنند که آماده گفتوگو با من هستند بسیار خوشحال خواهم شد که به آنجا برگردم.
این درحالیست که بعد از اعمال محدودیت های ایران در جمعآوری برخی از دوربین های نظارتی و فراپادمانی آژانس و همچنین تعدیل برخی از بازرسان اروپایی در پاسخ به اقدامات مغرضانه تروئیکای اروپایی و آژانس در شورای حکام، رافائل گروسی طی ۲ سال گذشته تلاش های زیادی برای سفر به تهران و دیدار با مقامات ایرانی داشته است.
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از شروع توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی ایران تاکنون ۲ بار از زمانی که دولت سیزدهم روی کار آمده به تهران سفر کرده است.
توپ در زمین کدام طرف است
سفر پیش روی گروسی به ایران در حالی صورت می پذیرد که در سایه سیاسی کاری های آژانس و همچنین عناد و غرض ورزی طرفین غربی حاضر در این نهاد بین المللی، روابط ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در مقاطعی دچار خدشه گشته بود. بدون شک این سفر فرصتی بسیار خوب برای رایزنی طرفین و همچنین حل مسائل اختلافی بین اژانس بین المللی انرژی اتمی به شمار میآید.
گروسی سال گذشته در افتتاحیه نشست فصلی شورای حکام آژانس در وین، در سخنانی دوپهلو ضمن بیان این نکته که هیچگونه اطلاعاتی درباره ساخت سلاح هستهای توسط ایران در اختیار ندارد، مجدداً به طرح ادعاهای بی اساس درباره لغو مجوز بازرسان آژانس انرژی اتمی در ایران و همچنین اتهام زنی به ایران در مورد عدم همکاری با این سازمان اقدام نمود.
با وجود آنکه ایران در چارچوب موافقت نامه پادمانی بالاترین سطح همکاری با آژانس را در بین کشورهای عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی داشته است و علی رغم چنین سطحی از حسن نیت ایران در رفتار و تعامل با آژانس، دبیرکل این نهاد در سخنان خود برخلاف تاکید بر همکاریها و تعاملات ایران، از عناوینی همچون نگرانی و شک و تردید درباره برنامه هسته ای ایران استفاده می کند.
بدون شک سیاسیکاری های پیشین آژانس نه تنها دستاوردی را در مسیر ارتباط این نهاد با کشورمان به ارمغان نیاورده بلکه حسن نیت پی در پی ایران در مسیر تعامل با آژانس و بدعهدی و اظهارات ضد و نقیض از سوی دبیرکل آژانس منجر به خدشه های جدی به این ارتباط شده است.
در همین زمینه، رئیس سازمان انرژی اتمی، در مورد سفر «رافائل گروسی» به ایران و حل مسائل پادمانی در جمع خبرنگاران پس از جلسه هیات دولت این هفته، عنوان داشت: مسائل پادمانی آن گونه که تعریف و وضع شده، همواره در حال تعامل و گفتوگو بودیم. این مسائل از زمان آغاز تاکنون چهار مکان بود، دو مکان حل و فصل شده و درباره دو مکان در حال تبادل نظر و گفتوگو هستیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: با توجه به اینکه جمهوری اسلامی بر بیانیه اسفند ماه ۱۴۰۱ همچنان پابرجا هست و در چارچوب آن بیانیه تعامل داریم، این موضوع هم مورد پرسش بوده چون توسط جریان مخربی که در غرب علیه این برنامه فعالیت می کنند زیر سوال رفته بود و در پایدار بودن آن تشکیک میکردند!
اسلامی اعلام کرد: آقای رافائل گروسی اعلام کرده است در ایران دیدارهایی خواهند داشت و من هم با وی دیدار دارم و مطمئن هستم که ابهامات برطرف می شود و ما میتوانیم در چهارچوب پادمان و معاهده ان پی تی(NPT) روابط خود را با آژانس تقویت کنیم.
وی در مورد همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز، تصریح کرد: ما ورود هیچ بازرسی را ممنوع نکردیم. ۱۳۰ بازرس آژانس مجاز به حضور در ایران هستند و میتوانند برای بازرسی حضور داشته باشند. بازرسی آژانس در چارچوب پادمان آنها در حال انجام است و این مساله اصلا سیاسی نیست و ما در فرآیندهای همکاری با آژانس این موضوع را مکرر اثبات کرده و آنها هم به این موضوع اذعان دارند.
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره اظهارات گروسی درباره برنامه تسلیحاتی ایران، بیان کرد: «اینها موضعگیری نیست و سوال خبرنگار است و جریان مخرب و صهیونیستی که مرتب سعی میکند به دنیا القا کند که برنامه ایران صلح آمیز نیست، این سوال را پرتکرار میپرسند. گروسی همواره گفته که هیچ نشانهای از برنامه تسلیحاتی ایران وجود ندارد».
اصلاح روند غیرسازنده و حسن رفتار متقابل آژانس در برابر کشورمان می تواند همکاری های مابین را افزایش داده و مسیر تعامل آژانس بین المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران را روز افزون کند.
در همین راستا، یکی دیگر از فرصت های طلایی برای گسترش همکاری های بین ایران و آژانس، استفاده از ظرفیت کنفرانس بین المللی علوم و فنون هسته ای ایران در شهر اصفهان است. این کنفرانس به نوبه خود میتواند به معرفی توان علمی فناوری صلح آمیز هسته ای ایران کمک کرده و فرصتی برای ارتباط علمی و توسعه همکاری ها بین کشورمان و سایر کشورها در حوزه فناوری صلح آمیز هسته ای باشد.
سفر پیش روی گروسی بستر خوبی را برای بهبود روابط آژانس با ایران فراهم خواهد کرد، به شرطی که این دیپلمات آرژانتینی رویه های قبلی خود که اعمال سیاست های دیکته شده برخی از طرف های غربی در قبال ایران بود را اصلاح کرده و مسیر پرونده هسته ای ایران را به چارچوب های متعارف آژانس بین المللی انرژی هسته ای برگرداند.
نخستین کنفرانس بینالمللی علوم و فنون هستهای ایران ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت ماه در اصفهان برگزار می شود.
منبع: ایرنا